Door Job Hengeveld
Vooral bij fotografen leeft de angst dat zij straks geen mensen herkenbaar in beeld mogen brengen, tenzij die mensen daarvoor toestemming hebben gegeven. In veel gevallen een onhaalbare zaak. Maar is dat nu wel zo?
Het antwoord is eigenlijk simpel: nee, dat is niet zo. Als het wel zo zou zijn, dan zouden vanaf 25 mei 2018 in de gehele EU bijkans Noord-Koreaanse toestanden ontstaan en dat is natuurlijk beslist niet wat de Europese wetgever voor ogen heeft.
Foto’s moeten niet automatisch worden beschouwd als een bijzonder persoonsgegeven. Pas als deze wordt gemaakt of gebruikt om iemand te identificeren, kan het een persoonsgegeven worden. De portretfotograaf, reportagefotograaf of persfotograaf die mensen op de gevoelige plaat legt, is niet bezig om iemand te identificeren. Dat dezelfde foto misschien wel gebruikt kan worden voor dat doel wil niet zeggen dat die fotograaf daar bij het maken van de foto al rekening hoeft te houden. Er is namelijk ook nog zoiets als vrijheid van meningsuiting en artistieke vrijheid.
Geen paniek!
Er verandert dus minder dan u denkt of vreest. Wat natuurlijk ook niet verandert, is het zgn. portretrecht. Dit is het recht van de geportretteerde om zich in bepaalde gevallen tegen het gebruik van zijn portret te verzetten, maar dat is geregeld in het auteursrecht. De invoering van de AVG verandert daar niets aan.
Met andere woorden: er is geen reden voor paniek
Natuurlijk zal nog wel het een en ander worden uitgekristalliseerd, maar we wonen niet vanaf 25 mei met z’n allen in Pjongjang. De EU hecht veel te veel waarde aan grondrechten zoals vrijheid van meningsuiting en expressie om van iedereen die foto’s maakt (van proffoto’s tot selfies) nu te gaan verlangen dat ze steeds toestemming vragen.
U kunt daarom gerust doorgaan met het herkenbaar fotograferen van mensen
Tot slot heeft de Europese regelgever alle lidstaten opgedragen om in de nationale wetgeving regels op te nemen die de artistieke en journalistieke vrijheid beschermen.
Job Hengeveld is advocaat te Amsterdam en juridisch adviseur van DuPho.